Son illərdə muxtar respublikada aqrar sektorun  intensiv metodlara əsaslanan inkişafına yönəlmiş iqtisadi siyasət, bu çərçivədə həyata keçirilən dövlət dəstəyi tədbirləri, təsərrüfatçılara subsidiya və güzəştlərin verilməsi, onların ən müasir texnikalarla güzəştli şərtlərlə təmin olunması öz nəticəsini vermiş, çoxsaylı heyvandarlıq, quşçuluq, bağçılıq və tingçilik, arıçılıq, üzümçülük, əkinçilik təsərrüfatları, soyuducu anbar və istixana kompleksləri yaradılmışdır. Bu isə öz növbəsində kənd təsərrüfatı məhsullarının istehsalının artmasına, idxaldan asılılığın əhəmiyyətli dərəcədə azalmasına, ərzaq məhsullarının qiymətlərinin sabitləşməsinə şərait yaratmışdır.

Kənd təsərrüfatının inkişaf etdirilməsi və bu sahədə mövcud problemlərin mütərəqqi həlli yollarının işlənib hazırlanması məqsədilə qəbul olunmuş “2016-2020-ci illərdə Naxçıvan Muxtar Respublikasında meyvəçiliyin və tərəvəzçiliyin inkişafı üzrə Dövlət Proqramı”nın uğurlu icrası muxtar respublika əhalisinin meyvə-tərəvəz məhsullarına olan tələbatını, əsasən, yerli istehsal hesabına ödənilməsini təmin etmişdir.

Əhalinin payız-qış mövsümündə kənd təsərrüfatı məhsullarına olan tələbatının tam və dolğun şəkildə, ekoloji cəhətdən təmiz, yerli istehsal məhsulları ilə təmin olunmasında soyuducu anbar və istixana komplekslərinin rolunu xüsusilə vurğulamaq lazımdır. Soyuducu anbarların yaradılması payız və qış dövründə istehlakçılara keyfiyyətli meyvə və tərəvəzin  çatdırması ilə yanaşı ixracı da artırmağa imkan verir. Eyni zamanda bu anbarların hər biri yeni iş yerlərinin açılması deməkdir ki, bu da əhalinin məşğulluğunun təmin olunmasında öz əksini tapır.

Qeyd edək ki, soyuducu anbarlara, əsasən, muxtar respublikada yetişdirilən yerli meyvə-tərəvəz məhsulları tədarük olunduğundan aqrar sahənin inkişafına, istehsalçıların öz işini genişləndirməsinə böyük stimul yaratmaqdadır.

Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisində 2020-2021-ci illərin payız-qış mövsümünə hazırlıq və qarşıda duran vəzifələrlə əlaqədar keçirilmiş müşavirədə İqtisadiyyat Nazirliyinin qarşısına daxili bazarın vəziyyətinin təhlili, mövsümə uyğun əsas ərzaq məhsullarına olan tələbatın müəyyənləşdirilməsi, kənd təsəsrrüfatı məhsullarının soyuducu anbarlara tədarükü və onların ehtiyatlarının yaradılması kimi mühüm vəzifələr qoyulmuşdur.

 Bu vəzifələrin yerinə yetirilməsi ilə bağlı cari ilin ötən dövrü ərzində bir sıra tədbirlər həyata keçirilmiş, mövsümündə tələbatdan artıq istehsal olunan kənd təsərrüfatı məhsullarının uzun müddət saxlanması üçün soyuducu anbar komplekslərinin tikilərək istifadəyə verilməsi və genişləndirilməsi diqqətdə saxlanılmışdır. Bu məqsədlə bu sahənin inkişafına 2020-ci ildə Sahibkarlığın İnkişafı Fondu tərəfindən 351 min manat dövlət maliyyə dəstəyi göstərilmişdir.

Bu gün muxtar respublikada sahibkarların şəxsi investisiyası və dövlət maliyyə dəstəyi hesabına yaradılan 42 soyuducu anbarların ümumi tutumu 19 min 390 ton təşkil edir. Payız-qız mövsümünə hazırlıqla əlaqədar Naxçıvan şəhəri, Şərur, Ordubad, Kəngərli, Şahbuz və Sədərək rayonlarındakı soyuducu anbarlara meyvə-tərəvəz məhsullarının tədarükü davam etdirilir. Cari ilin tədarük dövründə həmin anbarlara 6921 ton kartof, 277 ton soğan, 531 ton alma, 150 ton üzüm tədarük olunmuşdur. Payız mövsümünün sonunadək bu anbarlara daha çox kənd təsərrüfatı məhsullarının tədarük ediləcəyi gözlənilir.

Qeyd edək ki, İqtisadiyyat Nazirliyinin təsisçisi olduğu “Naxçıvan Meyvə Tərəvəz Məhsulları” MMC tərəfindən meyvə və tərəvəz məhsullarının nağd alınaraq tədarük olunması yerli istehsalçıların fəaliyyətini stimullaşdırmaqla yanaşı, əkin sahələrinin genişləndirilməsində də böyük əhəmiyyəti var. Cari ildə anbara dəyəri nağd ödənilməklə 1111 ton kartof, 250 ton soğan, 20 ton alma tədarük olunmuşdur.

Muxtar respublikada əhalinin meyvə və tərəvəz məhsullarına olan artan tələbatı, yeni əkinəyaralı torpaq sahələrinin istifadəyə verilməsi ilə kənd təsərrüfatı məhsullarının istehsalının yüksəlməsi, aqrar sektorda intensiv metodların tətbiq olunması ilə məhsuldarlığın günbəgün artması soyuducu anbarların sahələrinin genişləndirilməsini zəruri edir. Bu məqsədlə Cəmiyyət tərəfindən Sahibkarlığın İnkişafı Fondunun güzəştli kredit vəsaiti hesabına qurululması nəzərdə tutulan 800 ton tutumlu yeni soyuducu anbarın layihələndirmə işləri tamamlanmış və tikintisinə başlanılmışdır.

Həmçinin soyuducu anbarlara tədarük olunan məhsulların keyfiyyət göstəricilərinin keyfiyyət standartlarının tələblərinə uyğunluğuna nəzarət nazirliyin tabeliyində fəaliyyət göstərən “İstehlak Mallarının Ekspertizası Mərkəzi” Məhdud Məsuliyyətli Cəmiyyətinin Mərkəzi Qida Sınaq Laboratoriyası tərəfindən həyata keçirilir. Cari ilin ötən tədarük dövründə laboratoriya tərəfindən 33 halda kartof, soğan və alma məhsullarından   nümunələr götürülərək keyfiyyət göstəriciləri təhlil edilmiş, onların normativ-texniki sənədlərin tələblərinə cavab verdiyi müəyyənləşdirilmişdir.

 Naxçıvan Muxtar Respublikası

İqtisadiyyat Nazirliyinin mətbuat xidməti